اصلاحات تارنمای تحلیلی، خبری و اجتماعی
کتاب افغانستان معاصر (تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) اثر پروفیسور امین صیقل نقد و بررسی شد.
در مراسمی‌‌که به این مناسبت روز چهارشنبه،۲۵ حمل، در کانون اصلاحات برگزار شده بود، ده‌ها تن از شخصیت‌های علمی و فرهنگی و نخبگان کشور اشتراک کرده بودند.
به گفتۀ برخی پژوهشگران، این کتاب در زمرۀ پنج اثر معتبر دربارۀ تاریخ افغانستان قرار می‌گیرد که به زبان انگلیسی نگاشته شده است.
در این مراسم، پروفیسور امین صیقل، نویسنده کتاب (به گونۀ آنلاین)؛ محمود صیقل نماینده افغانستان در سازمان ملل متحد؛ عبدالحفیظ منصور، نویسنده و عضو مجلس؛ شیراحمد سعیدی، ناشر کتاب؛ مهران موحد، نویسنده؛ نسرین ابوبکر گروس، مشاور رسانه‌ای رییس اجراییه؛ و عمر شریفی، دانشجوی مقطع دکترا در رشتۀ مردم‌شناسی در دانشگاه کلمبیا ؛ دربارۀ کتاب افغانستان معاصر (تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) صحبت کردند.
خالد نجوا، گردانندۀ این برنامه با ارایۀ یک مقدمۀ کوتاه گفت که “افغانستان معاصر” از روش‌مندی ویژه‌یی برخودار است دروه‌های تاریخی و حکومت‌داری در این کتاب به صورت منظم آن مورد بررسی قرار گرفته و از این رو خواننده با خواندان این کتاب به مطالب تیت و پراگنده مواجه نمی شود.
او افزود: در سده‌های پسین در افغانستان و بیرون از افغانستان کتاب‌های متنوعی در زمینه تاریخ این مرز بوم نوشته شده است که این کتاب‌ها را می‌توان به دو دسته بخش بندی کرد: کتاب‌های تاریخی که نویسنده‌گان آن افغانستانی است و کتاب‌هایی که توسط نویسنده‌گان و پژوهشگران خارجی نگاشته شده است.
به گفتۀ نجوا، کتاب‌های تاریخی که در افغانستان نگاشته شده است با توجه به انگیزه‌های سیاسی نویسنده‌گان، جو حاکم اجتماعی و فشار حکومت با ایرادهای رو برو است و کتاب‌هایی که توسط خارجیان نگاشته شده بیشتر به خاطر اهداف استعماری خارجیان تدوین شده است.
پروفیسور امین صیقل، طی صحبت کوتاهی، ضمن قدردانی از کانون اصلاحات به خاطر برگزاری این مراسم، از همکاری‌های دکتر روان‌فرهادی و نورجانوف در نوشتن کتاب، سپاس‌گزاری کرد.
پروفیسور صیقل گفت که نوشتن کتاب افغانستان معاصر را در سال ۱۹۸۴ به زبان انگلیسی آغاز کرده و در سال ۲۰۰۲ به پایان رسانیده است. او افزود: “مشکلات افغانستان در ۳۷ سال اخیر، ریشه در رقابت‌های قومی و بی‌عدالتی داشته و من وظیفۀ انسانی و اخلاقی خویش دانستم که این مصایب را بی‌طرفانه و با دیدگاه اکادمیک بازتاب دهم.”
سپس، محمود صیقل، نماینده افغانستان در سازمان ملل گفت که روزنامۀ امریکایی والستریت ژورنال، کتاب افغانستان معاصر (تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) را در زمرۀ پنج کتاب معتبری قرار داده که دربارۀ تاریخ افغانستان به زبان انگلیسی نگاشته شده است.
نماینده افغانستان در سازمان ملل افزود: این اولین اثری دربارۀ تاریخ افغانستان می‌باشد که توسط یک افغانی به زبان انگلیسی نگاشته شده است.
آقای محمود صیقل گفت: در یک بخش این کتاب، به نقش ازدواج‌ها در خاندان شاهی در سیاست افغانستان تمرکز شده است. به باور او، نویسنده از آنجایی‌که به هیچ جریان سیاسی و قومی وابسته نیست، با دیدگاه اکادمیک و دانشگاهی خویش، مسایل را مطرح کرده و این مسأله، اهمیت کتاب را بالا برده است.
همچنان، شیر احمد سعیدی، مسوول انتشارات سعید و ناشر این کتاب، گفت که افغانستان معاصر (تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) پس از چاب، با استقبال گرمی مواجه شده است.
آقای سعیدی، از ویرایش خوب، طرح پشتی مناسب و تسلسل منطقی و علمی مباحث در کتاب افغانستان معاصر، به عنوان نقاط قوت این کتاب یاد کرد.
او با اشاره به چالش‌های ناشران در افغانستان گفت که نبود ویرایش تخصصی، محدود بودن فرهنگ مطالعه، نبود مراکز تحقیقاتی و مشغله‌های جانبی نویسندگان، کار آنها را دشوار ساخته است.
اما آقای سعیدی گفت که به رغم این چالش‌ها، انتشارات سعید در ۱۰ سال اخیر، ۶۵۰ هزار جلد کتاب را به چاپ رسانیده که در تاریخ افغانستان یک ریکورد محسوب می‌شود.
عبدالحفیظ منصور، سخنران دیگر این نشست بود. او گفت که این کتاب بیعیب و نقص نیست؛ اما بدون شک از جملۀ بهترین کتاب‌هایی است که در چند دهۀ پسین دربارۀ تاریخ افغانستان نگاشته شده است.
آقای منصور گفت که این کتاب از سوی سه شخصیت برجسته نگاشته شده و کار گروهی اهمیت کتاب را بالا برده است. به گفتۀ او، نویسنده در تحلیل رویدادهای پسین (دورۀ جهاد و مقاومت) جانب عدالت را گرفته و یک خط معتدل را ترسیم کرده است. این نویسنده، با ستایش از روش نگارش این کتاب گفت که در کتاب «افغانستان معاصر» دربارۀ تداوم جنگ در کشور به سه مسأله اساسی تمرکز شده است:
افراط گرایی مذهبی و غیرمذهبی؛ مداخله خارجی و مشکلات داخلی. به باور او، در این کتاب همۀ مشکلات به گردن خارجی‌ها انداخته نشده است. منصور، به برخی ضعف‌ها و نارسایی‌های محتوایی و نگارشی کتاب نیز اشاره کرد.
مهران موحد، نویسنده و پژوهشگر، کار مترجم این کتاب را زیر پرسش برده گفت که مترجم با ویراستار هماهنگ نبوده و این مسأله باعث شده که کتاب با اغلاط املایی و انشایی به چاپ برسد او همچنان با متهم کردن مترجم به سهل انگاری ادعا کرد که مترجم در بسا موارد نتوانسته متن اصلی را به صورت دقیق و صحیح ترجمه کند. آقای موحد گفت که باید از مترجم و ناشر این کتاب در افغانستان بازپرس صورت گیرد.
نسرین ابوبکر گروس در این مراسم با اشاره به بحث محوری کتاب گفت که تأثیرات منفی اجتماعی چند زنی را باید مورد مطالعه قرار دهیم. به گفتۀ او، فهم علمی پیامد چندزنی بر جامعۀ ما کمک فراوانی خواهد کرد.
دکتر عمر شریفی، سخنران آخری این برنامه بود. او گفت: زمانی که در امریکا درس می‌خواندم، در بحث تاریخ افغانستان، خواندن این کتاب ضروری پنداشته می‌شد.
او با اشاره به مباحث این کتاب، عمده‌ترین عامل بحران در تاریخ افغانستان را تمرکزگرایی مطلق عنوان کرد و گفت که «انکار تنوع» و تمرکز قدرت در دست یک خانوادۀ مشخص، به تداوم بحران کمک کرده است.
دکتر شریفی معتقد است که جامعۀ جهانی با تأثیر از گذشتۀ تاریخی نظام‌ها در افغانستان، پس از ۲۰۰۱ هم به نظام متمرکز در این کشور رو آورد.
عمر شریفی گفت که آنچه من از کتاب افغانستان معاصر( تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) آموختم این است که باید در طرز فکرمان نسبت به نوع نظام در افغانستان تغییر ایجاد شود؛ طرز فکر تمرکزگرایانۀ ما اجازه نمی‌دهد رنگ‌ها و زیبایی‌های افغانستان را مشاهده کنیم و این به ادامۀ بحران کمک کرده است.
کتاب افغانستان معاصر(تاریخ مبارزات و بقای یک ملت) که به کمک دکتر عبدالغفور روان‌فرهادی و کریل نورجانوف تدوین شده، از سوی محمد نعیم مجددی از انگلیسی به فارسی برگردان شده است.
شناسنامه:
نام کتاب: افغانستان معاصر(تاریخ مبارزات و بقای یک ملت).
نویسنده: پروفیسور امین صیقل به کمک دکتر عبدالغفور روان فرهادی و کریل نورجانوف.
مترجم: محمد نعیم مجددی.
ویرایش: غلام رضا ابراهیمی.
صفحه‌آرا: یاسمن گرافیک.
ناشر: انتشارات سعید.
شماره‌گان: ۱۰۰۰ نسخه.
نوبت چاپ: ۱۳۹۴ هجری خورشیدی.
دربارۀ نویسنده: پروفیسور امین صیقل در ۲ دسمبر ۱۹۵۰ در کابل متولد شده است. آقای صیقل رییس مرکز مطالعات عربی و اسلامی (شرق میانه و آسیای مرکزی) است. آقای صیقل پروفیسور علوم سیاسی در دانشگاه ملی آسترالیا نیز می‌باشد.
آقای صیقل همچنان پژوهشگر اقتصاد سیاسی و روابط بین‌المللِ خاور‌میانه و آسیای مرکزی است و نیز از سال ۱۹۸۳-۱۹۸۸ به عنوان عضو همکار با بنیاد راک‌فلر در بخش روابط بین الملل کار کرده است.
