اصلاحات تارنمای تحلیلی، خبری و اجتماعی
گردانندۀ برنامه: فتاح مهریان عضو بورد اجرایی کانون اصلاحات
نویسنده گزارش: فهیم فرواک مسوول بخش همآهنگی با رسانه های کانون اصلاحات
کانون اصلاحات از کار کرد های دو فرمانده دوره های جهاد و مقاومت مردم افغانستان، زیر عنوان «دو ستارۀ تابناک جهاد و مقاومت، یادوارۀ شهادت فرماندۀ محمد پناه و مولانا عبدالرحمان سیدخیلی» بزرگ‌داشت کرد.
رئیس اجراییۀ کشور در پیامی که توسط حشمت رادفر مشاور رسانه یی ریاست اجراییه، در آغاز این برنامه قرأت شد، از فرمانده محمد پناه و مولانا عبدالرحمان سیدخیلی به عنوان شخصیت های برجسته و تأثیرگزار در دو دورۀ جهاد و مقاومت یاد کرده افزوده است که “ستایش از کارکردهای قهرمانانه‌ی فرزندان تهمتن و جان‌بازان استوارقدم دین ملی و وجیبۀ ایمانی و وجدانی ماست. زیرا آنان در راه آزادی، برابری و برادری، عزت و عدالت رزمیدند تا برای بازماندگان‌شان زنده‌گی مسالمت‌آمیز و امن را فراهم کنند.”
در پیام آمده است که، “شادروان فرمانده پناه و سیدخیلی الگو های شهامت، قهرمانی و وطن‌دوستی بودند که هم در دوره‌ی جهاد و مقاومت و هم در دوره‌ی ساخت و ساز نظام نوین در دو دورۀ زمانی متفاوت نقش خود را به عنوان فرزندان راستین و خدمت‌گزار واقعی این سرزمین انجام دادند.”
رهبری اجرایی کشور در این پیام از شهید سیدخیلی به عنوان یکی از فرماندهان نترس و با وقاری یاد کرده که در راه آزادی و برابری مردم افغانستان رزمیدند و نظام مردم‌سالار و سایر ارزش های امروز از آرمان ها و نتایج زحمات و جان‌فشانی های فرماندهان چون شهید محمد پناه و شهید جنرال سیدخیلی بود.
“تقویت نظام مردم‌سالار، تأمین عدالت اجتماعی و جامعۀ آزاد، رسیدن به حقوق شهروندی از اهداف بزرگ شهدای ما بود. ما، نسل امروز و نظام کنونی افغانستان مدیون و پاسدار مبارزات و جان‌فشانی‌های این سنگرداران و پهلوانان دشمن ستیز هستیم. تعهد ما برای تداوم راه آن آزاده‌مردان پابرجاست و برای دست‌یابی به آرمان‌های مشترکی که داشتیم و داریم لحظۀ سکوت و فروگذاشت نخواهیم کرد. چنان‌چه طالبان و تروریستان بر جنایات شان همچنان تأکید و تمرکز دارند، دامنۀ مقاومت مردم افغانستان نیز هر روز گسترش یافته بر این صفوف نیز با گذشت هر روز افزوده خواهد شد.”
در این برنامه آقای نجیب آقا فهیم، یک تن از رزمندگان و فعالان فرهنگی در دوران جهاد و مقاومت که اکنون وزیر دولت در امور رسیدگی به حوادث است، در سخنرانی اش، بر ضرورت بازتاب وقایع تاریخی و اهمیت زنده نگهداشتن نام شهدا و کارنامه های آنان در دفاع از کشور تاکید کرده گفت «آنها خون شانرا ریختند تا زندگی های با عزت را برای ما اهدا بکنند.»
آقای فهیم از فعالیت ها، پشت کار و سخت کوشی های آقای یوسف جان‌نثار فعال فرهنگی و تصویربردار شهید احمد شاه مسعود قهرمان ملی کشور، با قدردانی یاد کرده گفت که بخش بزرگ از آرشیف دوران های جهاد و مقاومت افغانستان مدیون هنر عکاسی آقای جان‌نثار است.
آقای فهیم عدم توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی مقاومت در برابر تجاوز سرخ و سیاه از سوی دولت در ۱۸ سال گذشته را مورد انتقاد قرار داده و نبود موجودیت موزیم جهاد و مقاومت در افغانستان را فاجعه بار خوانده افزود که در این راستا باید توجه و کار صورت بگیرد.
آقای فهیم سپس از خاطرات‌اش با فرمانده پناه گفت که پس از سال ۱۳۵۸ شکل گرفته بود. ” فرمانده پناه در هر دوره یکی از چهره های شاخص و نمونه بود. از دفع حملات متعدد میان سال های ۱۳۶۱ تا و ۱۳۶۷ خورشیدی و پس از آن، از سازمان دهی منظم مجاهدین، از فرماندهی یکی از قطعات نظامی یاد کرده و از نقش برجسته فرماندۀ پناه در این درخشش ها یاد کرد.
نجیب آقا فهیم گفت که از فرمانده پناه شهید با لقب جنرال یاد می‌شود که این لقب را بنابر توانایی ها او روس ها نسبت به او به کار می‌بردند.
این استاد دانشگاه، در بارۀ شهید سیدخیلی گفت که پس از سال ۱۳۶۶ در آوان جوانی با حضور فعالانه در دفع یکی از حملات روس ها در منطقه مناره در جبل سراج پروان در کنار پدرش که یکی از علمای جید دینی آن دیار بود خوش درخشید و به تدریج به یکی از چهره های ماندگار مقاومت افغانستاان مبدل شد و در نزدیکی های شهادت اش هنگامی که فرمانده پولیس کندز بود، اولین مدال صلح را به دست آورد.
آقای فهیم افزود که فرمانده سیدخیلی شخصیت چند بعدی داشت و در تامین ارتباط با مردم و زیستن هم‌رنگ خبرگی و توانایی مثال زدنی داشت. در غم و شادی در کنار مردم قرار داشت، در کار های کوچک و بزرگ مردم با اشتیاق سهم می‌گرفت، در فصل سازندگی سهم داشت و از کمک به مردم هیچ‌گاهی کوتاه نمی‌آمد.
نجیب آقا فهیم از مراکز تحقیقاتی نظامی خواست تا در مورد کارنامه های بزرگان و شهدای تاریخ درخشان جهاد و مقاومت کشور تحقیق و پژوهش کنند و دانشجویان کار نامه ها و ابعاد مختلف زندگی این فرماندهان را موضوع پایان‌نامه ها و تیزس های شان انتخاب کنند تا این ستاره های آسمان مقاومت برای جوانانی که امروز در صفوف نیرو های امنیتی و دفاعی کشور قرار دارند، الگو ها و سرمشق های مبارزاتی و جنگ قرار بگیرند.
در این برنامه فیلم ۲۰ دقیقه یی از کار نامه های این دو فرمانده شهید، نیز به نمایش گذاشته شد.
قاضی راز محمد دلیلی، یکی از مجاهدان و از دست‌یاران قهرمان ملی کشور، دیگر از سخن‌ران مجلس بود. او جهاد را یک کلمه مقدس عنوان کرده شهدای جهاد کشور را بر اساس حدیثی از حضرت پیام‌بر اسلام با لقب سردار عنوان کرد،
آقای دلیلی با بیان خاطره های جالب خود از فرمانده محمد پناه و مولانا سیدخیلی آنان را نخبه های راه ازادی افغانستان خواند و افزود که نه تنها این شهدا که در دوران جهاد و مقاومت، از تمام اقشار و اقوام افغانستان در محور قهرمان ملی کشور شهید احمد شاه مسعود جمع شده بودند.
جنرال امان الله حمیم، از فرماندهان دوران جهاد و مقاومت و والی پیشین غزنی در سخنرانی اش، خاطرات شیرینی از همراهی و همسنگری خود با شهید فرمانده پناه در سالنگ و پنجشیر را به حاضرین بیان کرد و فرمانده پناه را از نزدیک ترین و مورد اعتماد ترین افراد به آمرصاحب شهید عنوان کرد گفت که شهید پناه از نخستین فداییان راه آزادی افغانستان زیر فرماندهی شهید مسعود بود.
به گفتۀ آقای حمیم، مولانا سیدخیلی از آوان جوانی در کنار پدرش که اولین دعوت‌گر جهاد در ولایت پروان بود به مبارزه آغاز کرده بود. او تمام دست‌آورد های کنونی را حاصل مبارزات و رشادت های نسلی از مجاهدان و سربازان راه آزادی و عزت افغانستان عنوان کرده افزود که در میان مجاهدان، کسی نبود که انتظار برگشت به زندگی را داشته باشد. او اضافه کرد که بنابر آن حرف و حدیث هایی مبنی بر اینکه مجاهدان به خاطر قدرت ثروت جهاد کردند، تهمت بیش نیست.
سخن‌ران اخیر برنامه جنرال نصیر احمد ضیایی از فرماندهان و مشاوران ارشد نظامی قهرمان ملی کشور در دوران مقاومت و از کارگزاران اردوی ملی افغانستان بود، او نیز جهاد را کلمۀ مقدس خوانده گفت که دوران جهاد صفحۀ ارزش‌مند در تاریخ بزرگ افغانستان است. او افزود «روایت جهاد اصطلاحات خود را دارد که هرکدام دارای معانی و مفاهیمی می‌باشند که هر کدام قابل تأمل اند. تاریخ نباید تحریف شود. تاریخ ما به تحلیل نیاز دارد. شکست شوروی بر محوریت جهاد مردم افغانستان صورت گرفت. بی‌انصافانه خواهد بود که بر جهاد مردم افغانستان بتازند. در جهاد مردم افغانستان از تمام اقشار و اقوام مردم کشور حضور داشتند که بر محوریت رهبری استاد شهید و فرماندهی قهرمان ملی کشور گرد آمده بودند.»
آقای ضیایی سپس به سازمان‌مندی و روش‌محوری ستراتیژی هایی پرداخت که از آغاز جهاد، بدون حمایت و پیشتی‌بانی هیچ کشور و قدرتی، مجاهدین به فرماندهی قهرمان ملی تدوین می‌کردند و بر اساس دست به اقدام می‌زدند. او افزون که درست در همین دوران بود که فرمانده پناه از خود درخشش نشان داد.
آقای ضیایی از مقاومت به عنوان دورۀ پیروزی و حفظ ارزش های جهاد یاد کرد و گفت که دورۀ مقاومت در بستر دولت اسلامی افغانستان بود که ستارگانی چون مولانا در عین جوانی به میدان آمد و درخشید.
او تأکید کرد که مولانا سیدخیلی تنها سردار جنگ نه که یکی از سرداران سازندگی کشور نیز بود.
جنرال ضیایی با اشاره به سه تن از سربازان نیرو های امنیتی و دفاعی کشور که پا های شان را در صفوف این نیرو ها از دست داده بودند و در این برنامه حضور داشتند، گفت که وظیفۀ و مسوولیت اساسی دولت رسیدگی به نیازمندی های خانواده های شهدا و هزاران تن ازین دست جوانانی است که بخاطر پاسداری از نظام و تامین مردم سالاری در کشور اعضای بدن خود را از دست داده اند.
جنرال ضایی در قسمت پایانی سخنانش گفت که حقیقت های تاریخ باید تدوین شوند. او همچنان از رسانه ها به قدردانی یاد کرده با روز ملی خبرنگار افزود که خبرنگاران در شرایط کنونی همپای نیرو های دفاعی و امنیتی کشور در خط دفاع از ارزش ها و دستاورد های ۱۸ سالۀ ما قرار داشته و در بازتاب رویداد ها و حقیقت های تاریخی نقش اساسی و تاثیر گذار دارند.
در پایان آقای اجمل سیدخیلی پسر ارشد مولانا سید خیلی شهید، به نمایندگی از خانواده های شهدا سخنرانی کرده به تداوم راه و پیگیری آرمان ها و آرزو های کاروان شهدای جهاد و مقاومت افغانستان تاکید کرد.
